CHỢT THƯƠNG NHỮNG CÂY CỔ THỤ ...

Nhớ năm ấy , khi những cây cổ thụ cuối cùng trên đường Nguyễn Huệ (Saigon ) bị đốn hạ ; một số người dân SG cảm thấy nuối tiếc . Dĩ nhiên rồi . Một số người già còn cảm thấy buồn man mác - như tôi đây chẳng hạn . Bởi vì là dân miền Nam thì ít nhiều gì bạn cũng gắn bó với hình ảnh thơ mộng của những tàn cây cổ thụ đã từng tạo nên một nét yêu kiều nên thơ cho một thành phố công nghiệp - vốn dĩ rất ồn ào náo nhiệt .Cũng như hôm trước đây tôi cũng đã từng xót khi nghe bạn tôi đã tâm sự nỗi lòng khi chứng kiến cây me lâu năm trong sân nhà sau bị "hạ gục"... Có những cái lợi nhãn tiền - mà cái lợi nào cũng lớn - đều vô tình làm cho những cái lãng mạn nên thơ bỗng chốc ngang nhiên trở thành vật cản .

Thì sao tôi có thể quên được hàng me đôi chạy dọc theo tỉnh lộ Bến Tre quê tôi cho được . Chúng cũng bị " hạ gục " sau những ngày quê tôi được "giải phóng" . Những cây me nầy có tuổi còn lớn hơn cả tuổi của ba má tôi lận . Có thể nói rằng không ai là dân BT mà không từng yêu mến nó . Nó dân dã , thân thiện , hào phóng cho bóng mát - cung cấp nguồn khí trời mát lành cho tất cả mọi người - dù vài lần mỏi chân ngồi nghỉ chút, hoặc hàng ngày dãi dầu trốn mưa trú nắng với nghề bơm vá xe đạp hay buôn bán hàng rong vặt vãnh dưới gốc cây . Tôi cũng không thể quên kể cái dễ thương của nó khi đến mùa me ra trái . Những chùm trái sai ken kín khiến có khi người ta nhìn không thấy lá . Hương me chua lan tỏa thanh lừng trong gió trong nắng trưa - khiến mấy cô nhỏ tuổi ô mai không khỏi vài lần ngẩng nhìn - và chép miệng và nghe ...đổ mồ hôi ...lưỡi ( hihi )! "Của chính phủ nên ai muốn ăn tha hồ mà hái" . Nhưng thường thì những người dân nghèo họ mới siêng trèo hái trái để bán mà thôi . Và dĩ nhiên đến mùa me thay lá thì bọn học trò lãng mạn tiểu tư sản chúng tôi dù không muốn cũng cố ra vẻ buồn buồn...; rồi thế nào cũng ráng rặn cho ra ít nhất một bài thơ - mà trong đó giết chết cũng phải có cụm từ " lãng đãng lá me bay " mới chịu ( hihi). Bây giờ thì con đường tỉnh lộ đó đã " không còn một cây me để làm thuốc " ! . Bây giờ thì con lộ được phình rộng ra -sáng trưng sáng trắng !Nhớ khi tôi xa quê khá lâu , chừng về lại " con đường xưa " bỗng ngỡ ngàng vì lạ lẫm ;xấu hổ vì không nhớ ra cái hẻm vào nhà !Dĩ nhiên tôi thấy nó chẳng còn chút duyên dáng nào nữa .Tôi ngẩn ngơ nhớ thèm cái " bóng mát " của những cây me đã từng gắn bó với tuổi học trò của tôi , đã từng duyên dáng theo gió đưa hương ;thâm thì cùng tôi biết bao điều riêng tư bí mật . Con đường tháng tư nắng rát mặt đến rát cả lòng . Và nó trắng lóa -trắng bệch như tuổi già bị đánh tráo tuổi thơ !
* * *
May mà cây me "cụ " ở quê nội của tôi thì chưa (được) ai dòm ngó . Cây me " cụ " đứng một mình ngạo nghễ ngăn cách hai cái xóm nghèo khô nghèo khát ở quê nội . Hồi nhỏ tôi rất sợ mỗi lần đi qua đây - chỉ vì nó vắng - cái vắng nổi trội lên trên hẳn cái nền hiu hắt vĩnh cửu của miền quê nghèo, khiến cho cả người lớn cũng rờn rợn . Nếu chẳng may khi vừa đi ngang mà bất thình lình có một cơn gió (hihi ) và một loạt me chín rụng lộp bộp ...thì bảo đảm ...phải chạy gấp về nhà thay ...quần thôi !Hihi.

Hôm trước về quê thăm ông anh cô cậu . Hai anh em ngồi chuyện phiếm ; bất giác tôi ấm ức nhớ đến mấy cây dầu cây sao của chùa Phước Long đã bị đốn - cũng gần bốn chục năm rồi .
- Ngôi chùa của ấp mình bị đốn mất mấy cái cây cổ thụ thấy nó trống trống...sao sao hả anh !
- Hừ ...giờ thì họ lạị trồng lại ...mà trồng thứ cây quỷ gì đâu không... !
- Tại sao họ lại đốn uổng vậy ta ? ..
-....Để bán thôi ..Anh bảy đã mua một cây đóng ghe nè ...
- Hic hic ...thiệt là ...hết ý kiến . Giống như đốt nhà lấy tro vậy
- Ừ ...phong trào ...mà !

Hai anh em cùng nín lặng một hồi . Có lẽ mỗi người đều có một cảm xúc riêng về những kỷ niệm với mấy cái cây thân thương nầy . Riêng tôi thì nhớ hồi nhỏ hầu như ngày nào đi học về ngang qua đây dù nắng hay mát dù mỏi chân hay không tôi đều dừng lại và ngồi rất lâu dưới gốc cây dầu bóng mát nhất - để nhìn say những trái dầu xoay chong chóng từ tít trên cao lã lướt rơi xuống sành điệu như những tay ảo thuật nhà nghề .

Bất chợt tôi nhớ đến "cây đa ngàn năm" ở cuối ấp . Nó lớn khủng lắm . Nửa thế kỷ rồi mà tôi vẫn không thấy nó thay đổi gì đáng kể - cũng cổ thụ như từng cổ thụ . Tôi bỗng đâm lo - một ngày nào đó người ta bỗng nhìn ra nó là một vật cản - một cái chướng mắt hơn là một di tích một di sản của quê nhà .

Và ...nếu ( chẳng may) có một dự án nào đó có lợi - khủng hơn cái khủng của cây đa - ..thì có lẽ tài sản linh thiêng nầy cũng đành phải hy sinh thôi !