Đã vào tới ngã tư Cầu Hòa rồi mà tôi
vẫn còn chưa hết run - cái run của hạnh phúc , của niềm vui quá lớn vượt ra
ngoài sự mơ ước cọng với cái run của lo sợ rằng niềm hạnh phúc ấy sẽ là một cái
lỗi gây ra khó khăn cho ba tôi , cho gia đình tôi . Tôi đưa tay xoa lên ngực
trái nơi con tim vừa ổn định nhịp đập . Đã đến chùa Phước Long rồi .Tôi
cũng lại ngồi xuống dưới gốc cây dầu cổ thụ để nghỉ chân như mọi lần đi chợ về
.Nắng cũng đã lên khá cao. Những trái dầu đang xoay tròn như chong chóng rơi
điệu đàng xuống vai tôi như một lời chúc mừng . Tôi đã nghỉ học hơn nửa năm nay
, từ sau khi ba tôi bị tù , khi đó tôi sắp thi đệ nhị lục cá nguyệt năm
lớp nhì ( lớp bốn bây giờ ). Lúc đó tôi đã buồn và đã khóc - thường là khóc
thầm - rất nhiều . Nhưng có hề gì .Là con nhà nghèo , lại trót ở vùng xôi đậu -
cái vùng thuộc quốc gia chiếm đóng nhưng đêm đêm thì lại phải nộp thuế cho VC;
đêm đêm có thể bị VC bắt đi "học tập ", hoặc có khi bắt đi bán muối
lúc nào không hay .Tình hình quê tôi lúc đó thật là rối ren,thật là kinh khủng
. "Cách mạng " đồng khởi " đã vài năm rồi , an ninh không
bảo đảm , mọi người sợ hãi , nghi kỵ lẫn nhau . Do đó nên việc đi học của tôi
bỗng trở thành một chuyện hết sức vô bổ và hết sức xa xỉ .Ba tôi hiện là một y
tá bất đắc dĩ - ông có bằng Diplome ,trước 54 ông là thông dịch viên , sau 54
ông về quê mở lớp dạy học . Ông lại thích học hỏi , nghiên cứu về thuốc
tây với mong ước giúp đỡ bà con ở trong làng . Vì ông thứ mười nên mọi
người trong làng gọi ông là Thầy Mười thuốc tây và nghiễm nhiên coi ông
là một y tá thực thụ . Ba rất chuộng chữ nghĩa cho nên ba vẫn muốn cho con cái
của ba học hành tới nơi tới chốn ; vì thế mà trong làng bạn bè tôi con
Giềng , con Lành , Con Đậm , Con Ti , Thằng Bu,... lần lượt nghỉ học từ vài năm
nay rồi mà tôi vẫn còn ... "ngoan cố học thói nhà giàu đi mua chữ "
- Chú thím mầy cho
con N. nghỉ học đi , chuẩn bị đi gia nhập cách mạng được rồi , bác tôi bảo .
- Ối ! con gái con
đứa đi học nhiêu đó đủ rồi , mơi mốt lấy chồng , học chi nhiều , cô tôi nói .
- Bộ tính làm Việt
gian hay sao mà ưa học nhiều vậy ..., vài người vợ cán bộ trề môi nói .
- ...
Nhưng
thấy tôi ham học quá nên ba má tôi thấy thương mà không nỡ nên cứ trù trừ :
- Dạ , cho nó
học hết năm lớp nhì này rồi tụi em cho nó nghỉ .
Nhưng rủi thay , khi tôi
sắp thi đệ nhị lục cá nguyệt thì ba tôi bị quốc gia bắt với tội danh là
làm y tá cho VC.
Vậy là sẵn cớ ba tôi bị tù
, má tôi đành cho tôi nghỉ học . Dĩ nhiên lúc này tôi phải vui vẻ nghe lời ,
mặc dù trong lòng rất đổi buồn thiu . .
Sáng nay
tôi đi chợ bán rau như mọi ngày . Bán mão hết cho bác Sáu Giáp , tôi mua vài
thứ theo lời má dặn rồi về sớm . Ra khỏi chợ là thấy ngay cổng trường tôi ,
thấy ngay quang cảnh sáng bừng vui tươi ngày nhập học của trường tôi . Không
biết ai đã kéo chân tôi quẹo trái về phía cổng trường - thay vì quẹo phải đi về
phía căn cứ đạo để về nhà tôi ở ấp Cầu Hòa . Cổng trường đã khép , học sinh đã
vào lớp . Tôi đứng nép vào cổng thèm thuồng nhìn vào các lớp học . Tôi nghe
loáng thoáng tiếng thước đập khẻ lên bàn , tiếng thầy cô giảng bài , tiếng học
sinh ê a ...
- Con làm gì đứng đây
vậy ?
Tôi giật mình mặc dù
tiếng nói rất dịu dàng . Tôi ngước nhìn lên thì nhận ra đó là thầy Lãm, hiệu
phó nhà trường . Thầy là một nhà giáo rất uy tín , mẫu mực và rất yêu thương
học sinh .
- Dạ thưa thầy
...thưa thầy ...con ... con
- Con tên gì
- Dạ con tên N...
- Con học lớp mấy
?
- Dạ ...năm ngoái con
học lớp nhì B lớp cô Rỉ ...
- Vậy năm nay con lên
nhứt B lớp thầy Chấp phải hôn
- Dạ ..hong
- Ủa ...
- Ba con ở tù nên con
nghỉ học rồi thầy ơi
Rồi không hiểu sao tôi khóc
nức nở như bị đánh đòn vậy .
Thầy nhìn tôi thương hại .
Thầy như đọc được cả tâm tư của con nhỏ học trò tội nghiệp . Chừng năm giây
trôi qua ...Bất thình lình Thầy hỏi :
- Con có muốn đi học
tiếp hôn ?
- Dạ muốn , tôi buột
miệng trả lời lập tức không cần suy nghĩ
Thầy bảo tôi theo thầy vào
văn phòng . Thầy lấy quyển sổ điểm lớp nhì B năm ngoái và giở ra xem ...
Tôi hồi họp ngó theo ngón tay Thầy đang miết theo một hàng ngang ở số thứ tự
33.Gương mặt Thầy có vẻ vui hẳn lên . Thầy xoa đầu tôi rồi dịu dàng bảo :
- Sáng mai con vào học lớp
nhất B của thầy Chấp nghe . Mai con ghé đây thầy dẫn vào lớp nghe ...
Tôi mừng đến nổi nghe hai
đầu gối muốn khuỵu xuống .Và rồi tiếng khóc chực đâu ngay cổ họng hồi nào đã
vội vọt ra nức nở ngon lành ...Thầy lại vỗ vỗ đầu tôi ...
Tôi bước ra đường đầu chếnh
choáng ,trống ngực đánh lùng tùng , bước chân vấp váp quýnh quíu...
Cơ duyên nào đã xui khiến
cho tôi gặp được một ông giáo thương học trò đến dường này . Cơ duyên nào đã
xui chân tôi sáng nay ghé lại bên cổng trường ? Cơ duyên nào đã cho tôi có diễm
phước được gặp Bụt giữa đời thường ... Tôi đã đọc nhiều chuyện cổ tích . Tôi đã
hằng ước ao thầm kín ... Và có phải hôm nay Trời Phật đã cho tôi có được một
câu chuyện cổ tích ...
Đang miên man suy nghĩ thì
bỗng có tiếng hù sau lưng . Tôi giật mình quay lại thấy con nhỏ Chẵn , bạn lớp
ba , cũng đã nghỉ học từ năm ngoái .
- Ủa , hôm nay đi chợ
về sớm vậy mậy ?
- Ừa tao bán hết sớm ...
- Ngon hén !
- Nè ...nói nghe
nè... mai tao đi học lại đó mầy , tôi hí hửng khoe
- Mừng hén ...
Miệng nó nói mừng mà tôi
thấy mắt nó hơi buồn buồn . Đứa nào nghỉ học mà không buồn chứ .Tự dưng tôi
thấy hối hận vì đã vô ý khơi lại nỗi buồn cho bạn .
Tôi bóp bóp tay nó như muốn
xin lỗi :
- Thôi tao dìa !
Tôi bưng cái rổ lên hong
rồi ngần ngại bước đi . Một đoạn, tôi ngó ngoái lại thấy nhỏ Chẵn vẫn còn đứng
tần ngần nhìn theo . Nhưng rồi nỗi rộn ràng về một niềm vui gặp " ông Bụt
" đã khiến tôi quên nhanh nhỏ Chẵn . Chân tôi bước mau nhẹ tênh và
miệng cứ luôn mĩm cười ...
Tới một ngã ba , ngã rẽ
xuống Phong Mỹ tôi vội chùn chân lại đứng sững . Tôi vừa thấy ba tôi ở
phía Phong Mỹ đi về . Niềm vui vô tư của đứa trẻ gặp ông Bụt vội chựng lại . Có
cả một ba ri e chận đứng tức tưởi cái nguồn vui đang cuồn cuộn chảy về .
Có một ngọn sóng thần xô đổ cả lâu đài lấp lánh kim cương mơ ước của con nhỏ
vừa mới xây . Và rồi nỗi lo sợ bỗng làm tim tôi thắt lại :
- Mình cả gan dám
" muốn đi học lại " chắc ba sẽ rầy mình lắm lắm ...
- Mình cả gan ...tự
nhiên dám làm phiền Thầy hiệu phó ...
- Ngày mai , chắc
Thầy hiệu phó sẽ đợi mình tới để dẫn mình vào lớp ...Trời ơi thương thầy quá
...
- ..
Nhưng rồi tôi bỗng dưng nghe có
một tiếng nói êm ái từ trong tim khích lệ
- Được
đặc cách lên lớp mà - chuyện tốt mà - đừng lo , can đảm lên !
Vậy là tôi
" can đảm " dừng lại ở đầu đường chờ ba đi tới , lí nhí :
- Ba ơi con được lên
lớp nhứt ...
Ba tỏ vẻ ngạc nhiên : Hả ? Sao ?
Tôi lặp lại : Con được lên
lớp nhứt ...!
Tôi thấy đôi mắt ba tôi
trong vài giây ánh vội một nét vui lẫn buồn - mênh mông !..
Về nhà , tôi thuật
lại câu chuyện sáng nay ở cổng trường , ở văn phòng với Thầy hiệu phó ... cho
ba và má nghe . Ba thở hắt ra ...rồi đứng dậy xoa đầu tôi , chép miệng : Tội
nghiệp !
Ôi trời ! Ba đã không
rầy tôi như tôi đã từng lo sợ . Phải rồi , ham học đâu phải là cái tội chứ . Cái
tội là tôi ham học nhằm vào lúc hoàn cảnh của gia đình không được sáng sủa ! Mà
cái lỗi ấy có lẽ ba nghĩ là do số phận đã an bày . Cho nên ba chỉ còn biết ngậm
ngùi than " tội nghiệp " !
Có thể ba tội nghiệp đứa con gái bé bỏng - từng là bạn
văn nghệ sôi động với ba từ hồi mới ba tuổi . Hồi đó ba thường đàn
mandolin còn con gái ba thì cứ khấn khích nhún nhẩy cuồng nhiệt theo những vũ
điệu (tự sáng tác) ! Và khán giả ( là má ) cứ việc ngồi thưởng thức , cứ
việc trầm trồ và cứ việc cười nghiêng ngã . Còn bây giờ thì con gái ba
chỉ biết lặng lẽ - ít nói ít cười ; lại còn ngờ nghệch , nhút nhát , sợ sệt
, co rúm ngay cả với cha của mình .
Cũng có thể ba
tội nghiệp con gái của ba - hồi bốn tuổi - từng chạy vấp té từ ngoài đường vào
nhà với nước mắt lưng tròng và mếu máo :
- Má ơi ! Cô Mười
nói con là Việt gian ...
- Trời đất ...
- Má ơi ! Cô Năm Ma nói con
mặc áo đầm của ngụy !!!
- Chắc chắc ...
Cũng có thể ba tội
nghiệp đứa con gái nhỏ của ba hồi nào là một tiểu thư xinh đẹp ,"gót đỏ
như son ", vì một quyết định " thời thế "của ba , thoắt cái đã
trở thành cô bé lọ lem hái rau , mót lúa , gót nứt nẻ lấm bùn mặc dù cha còn
sống!
Rồi không hiểu nhờ phép mầu
nhiệm nào ( hay vì lòng thương con vô bờ bến mà ba má đã đánh đổi cái gì , hoặc
chịu thiệt cái gì chăng ) mà ba và má đã dẹp được tất cả các rào cản đố kỵ ,
ghen ghét , tị hiềm... ; để cho tôi được cái diễm phúc trở lại trường Tiểu Học
Mỹ Lồng ...Để tôi được sung sướng theo sau chân Thầy Lãm dắt vào lớp nhất B . Để tôi được Thầy Chấp cũng xoa đầu - và thương yêu dắt tay tôi , ưu ái cho ngồi
đầu bàn 3 của lớp .
Để kỷ niệm
"bước ngoặc lịch sử"này , từ đó về sau , năm học nào tôi cũng đi đến
lớp thiệt sớm vào ngày đầu năm ; đi riết xuống đầu bàn ba , lẹ làng cất cặp vào
hộc bàn : giành chỗ ! Không hiểu sao tôi nghiễm nhiên xem chỗ ngồi đầu bàn ba
của lớp là đã được mặc định dành cho tôi vậy .Vài năm sau biết được " bí
mật " của tôi , các bạn tôi đã thân ái tặng tôi " biệt danh "
khá ngộ và khá dễ thương : Con nhỏ ngồi đầu bàn ba !
